Công Dụng Sản Phẩm
Thử nghiệm Fendona 10SC, Icon 2.5CS phun tồn lưu và tẩm màn
Th5
Hóa chất diệt côn trùng thuộc nhóm Pyrethroid
Fendona 10SC, Icon 2.5CS là hóa chất diệt côn trùng thuộc nhóm Pyrethroid đã và đang được sử dụng rộng rãi ở nhiều nước trên thế giới, trong đó có Việt nam. Nhiều hóa chất trong nhóm Pyrethroid đã cho thấy có hiệu quả khá tốt trong phòng chống muỗi sốt rét.
Công dụng dùng để phun tồn lưu không gian, nhà ở và tẩm màn, hóa chất Pyrethroid (Fendona 10SC, Icon 2.5CS) có tác dụng tồn lưu lâu, hoạt tính hóa chất có thể giữ được một vài lần sau khi giặt và an toàn cho người sử dụng. Vì vậy, phun tồn lưu nhà ở và tẩm màn với hóa chất diệt muỗi hiện được coi là biện pháp chủ yếu để phòng chống muỗi truyền bệnh sốt rét.
Tuy nhiên, không phải tất cả các loại hóa chất, các dạng hóa chất đều có hiệu lực diệt tồn lưu tốt trên tường vách và màn tẩm và việc sử dụng một loại hóa chất lâu ngày, có thể dẫn đến muỗi sốt rét kháng hóa chất, Cho nên, thử nghiệm đánh giá hiệu lực diệt côn trùng nhằm lựa chọn các hóa chất thích hợp sử dụng để phun tồn lưu và tẩm màn trong phòng chống muỗi là một hoạt động thường xuyên và cần thiết trong chương trình phòng chống sốt rét của mỗi Quốc gia.
Fendona 10SC, Icon 2,5CS
Trong năm 2019, Viện Sốt rét KST-CT Quy Nhơn đã tiến hành thử nghiệm tại thực địa để đánh giá hiệu lực phòng chống muỗi sốt rét ở khu vực miền Trung-Tây Nguyên với mục tiêu:
Đánh giá hiệu lực tồn lưu của Fendona 10SC (Alpha Cypermethrin) ở liều lượng 30mg hoạt chất/m2, Icon 2.5 CS (Lambda Cyhalothrin) liều lượng 25 mg/m2 hoạt chất/m2 phun trên tường vách trong nhà.
Đánh giá hiệu lực tồn lưu của Fendona 10SC (Alpha Cypermethrin) ở liều lượng 25mg hoạt chất/m2, Icon 2.5 CS (Lambda Cyhalothrin) liều lượng 20 mg/m2 trên màn tẩm.
Đánh giá tác động của các loại hóa chất diệt côn trùng đến quần thể véc tơ sốt rét ở các điểm nghiên cứu.
Địa điểm thử nghiệm Fendona 10SC, Icon 2.5CS
Thôn Hà Văn Trên, thôn Canh Lãnh: Thử nghiệm hóa chất phun 180 nhà: 90 nhà gỗ (45 nhà phun Fendona 10SC nồng độ 30mg hoạt chất/ m2, 45 nhà phun Icon 2.5CS nồng độ 25 mg hoạt chất/ m2)và 90 nhà gạch phun 2 loại hóa chất trên mỗi loại 45 nhà; đối chứng phun nước 10 nhà: 5 nhà gỗ và 5 nhà gạch.
Thôn Canh Thành: Tẩm 90 màn bằng hóa chất gồm: 45 màn tẩm bằng Icon 2.5CS với liều 20mg hoạt chất/m2, 45 màn tẩm bằng Fendona 10SC nồng độ 25 mg hoạt chất/ m2 đang sử dụng trong chương trình cấp cho 50 nhà. Đối chứng tẩm 10 màn tẩm bằng nước sạch.
Thời gian thử nghiệm: 04 tháng (Từ tháng 07 – 11/2019).
Kết quả nghiên cứu Fendona 10SC, Icon 2.5CS
Kết quả thử nghiệm nhạy cảm của muỗi với hóa chất diệt
An. dirus nuôi trong phòng thí nghiệm và An. aconitus bắt ở thực địa đều còn nhạy cảm với hóa chất Alphacypermethrin 30mg/m2, Deltamethrin 0,05% và Lambda cyhalothrin 0,05% (Bảng 1).
Hai loài này được sử dụng đồng thời để thử nghiệm sinh học đánh giá hiệu lực tồn lưu của các loại tường phun Fendona 10SC; Icon 2.5CS và màn tẩm Fendona 10SC; Icon 2,5CS tại thực địa (Bảng 1).
Bảng 1. Kết quả thử nhạy cảm của An. dirus và An. aconitus với hóa chất diệt
Hiệu lực tồn lưu của Fendona 10SC, Icon 2.5CS
Hiệu lực tồn lưu của Fendona 10SC trên tường vách
Đến tháng thứ 4 thì hóa chất phun trên tường gỗ vẫn còn hiệu lực diệt muỗi tốt tỷ lệ chết của muỗi An. dirus phòng thí nghiệm (69%) và muỗi An. aconitus thực địa (65%)(Bảng 2).
Bảng 2. Hiệu lực diệt tồn lưu của Fendona 10SC trên tường gỗ
Đến tháng thứ 4 thì hóa chất phun trên tường gạch vẫn còn hiệu lực diệt muỗi tỷ lệ chết của muỗi An. dirus phòng thí nghiệm (62%) và muỗi An. aconitus thực địa (59%) (Bảng 3).
Bảng 3. Kết quả tồn lưu của Fendona 10SC trên tường gạch
Hiệu lực tồn lưu của Fendona 10 SC, Icon 2.5CS trên màn tẩm
Sau 4 tháng hiệu lực tồn lưu của Fendona 10SC còn tác dụng rất tốt trên màn tuyn (tỷ lệ chết 85% với muỗi An. dirus labo và 82% đối với muỗi An. aconitus thực địa) (Bảng 6)
Bảng 6. Hiệu lực tồn lưu của Fendona 10 SC trên màn tẩm.
Sau 4 tháng hiệu lực tồn lưu của Icon 2.5CS còn tác dụng rất tốt trên màn tuyn (tỷ lệ chết 86% với muỗi An. dirus labo và 83% đối với muỗi An. aconitus thực địa) (Bảng 7).
Bảng 7. Hiệu lực tồn lưu của Icon 2.5CS trên màn tẩm.
Kết luận
Hiệu lực tồn lưu của Fendona 10SC phun tường vách liều lượng 30mg hoạt chất/m2 trên tường gỗ và tường gạch ở thực địa đến tháng thứ 4 vẫn còn hiệu lực diệt muỗi (tỷ lệ chết của muỗi An. dirus là 69% và với An. aconitus là 65% đối với tường gỗ; tỷ lệ chết của muỗi An. dirus là 62% và với An. aconitus là 59% đối với tường gạch).
Hiệu lực diệt tồn lưu của hóa chất Fendona 10SC sử dụng tẩm liều lượng 25 mg hoạt chất/m2 trên màn tuyn ở thực địa tốt sau 4 tháng tẩm (tỷ lệ chết của An. dirus là 85% và An. aconitus là 82%).Hiệu lực diệt tồn lưu của hóa chất Icon 2,5CS sử dụng tẩm liều lượng 20 mg hoạt chất/m2 trên màn tuyn ở thực địa tốt sau 4 tháng tẩm (tỷ lệ chết của An. dirus là 86% và An. aconitus là 83%).
Như vậy, qua nghiên cứu này, chúng tôi có một số kiến nghị hóa chất sử dụng phòng chống véc tơ sốt rét trong giai đoạn đến: Hóa chất Fendona 10SC (Alpha Cypermethrin 10SC) có thể sử dụng để phun tồn lưu liều lượng 30 mg a.i./m2 và tẩm màn liều lượng 25 mg a.i./m2 và hóa chất Icon 2,5CS (Lambda Cyhalothrin 2,5CS) tẩm màn liều lượng 20 mg a.i./m2 để phòng chống véc tơ truyền bệnh sốt rét.
